IMDb : 7.3/10

 Ý tưởng về chuyện tình giữa cậu bé 15 tuổi và cô gái 25 tuổi khởi nguồn từ trải nghiệm cá nhân của Anderson. Lấy bối cảnh những năm 1970 tại thung lũng San Fernando (Mỹ), tại một buổi chụp ảnh ở trường, chàng diễn viên mặt đầy mụn Gary Valentine (Cooper Hoffman đóng) làm quen với trợ lý nhiếp ảnh Alana Kane (Alana Haim). Alana sau đó đồng ý ăn tối cùng Gary nhưng nói rằng mối quan hệ chỉ là bạn bè.

Trong một lần đi kèm Gary dự họp báo bộ phim mà cậu tham gia, Alana gặp và nảy sinh tình cảm với Lance - bạn diễn của Gary. Tuy nhiên cả hai chỉ ở bên nhau thời gian ngắn. Sau đó, Gary khởi nghiệp kinh doanh đệm nước, Alana về làm trợ lý cho cậu. Mối quan hệ của họ trở nên khăng khít hơn, nhưng chỉ dừng ở mức đồng nghiệp. Cả hai đều có những công việc và mối quan hệ chóng vánh với người khác, trước khi nhận ra tình cảm đích thực của mình.

Ở vai diễn đầu tay, hai diễn viên chính Cooper Hoffman và Alana Haim gây ấn tượng nhờ diễn xuất tự nhiên, tương tác ăn ý. Nam diễn viên chính Cooper Hoffman là con trai của cố diễn viên Philip Seymour Hoffman - cộng sự và bạn thân của Anderson. Nữ diễn viên thủ vai Alana Kane là thành viên út của nhóm nhạc HAIM gồm ba chị em ruột. Cô ghi điểm khi thực hiện những cảnh quay khó. Tiêu biểu như cảnh lái xe tải chạy ngược xuống đồi. Theo Hollywood Reporter, Alana đã bỏ ra nhiều tuần học lái xe tải để tự thực hiện cảnh này.

Các nhân vật được lấy cảm hứng dựa trên nguyên bản đời thực từ những nhân vật đạo diễn quen biết. Tờ Los Angeles Times gọi Licorice Pizza là một "dự án cho gia đình bạn bè" bởi trong dàn diễn viên có nhiều người thân của Anderson hoặc của bạn anh. Hình tượng nhân vật chính Gary Valentine được lấy cảm hứng từ Gary Goetzman - một người bạn của Anderson - người từng là diễn viên trẻ, từng khởi nghiệp kinh doanh đệm nước và cửa hàng trò chơi điện tử.

Tuyến nhân vật phụ cũng có những sự góp mặt thú vị. Các thành viên nhà Haim góp mặt trong vai bố mẹ và ba chị em - tương ứng với ngoài đời. Anderson từng đạo diễn cho 10 video âm nhạc của nhóm HAIM, đồng thời được xem là người bạn của gia đình. Nhân vật Lucille Doolittle (Christine Ebersole đóng) lấy cảm hứng từ nữ diễn viên Lucille Ball, Jack Holden (Sean Penn đóng) từ nam diễn viên William Holden, Jon Peters (Bradley Cooper đóng) dựa trên chính Jon Peters - nhà tạo mẫu tóc, chồng của nữ ca sĩ kiêm diễn viên Barbra Streisand. Bốn người con của Anderson gồm Pearl, Lucille, Ida và Jack cùng tham gia phân cảnh trình diễn trích đoạn Under One Roof. Sasha Spielberg - con gái của đạo diễn Steven Spielberg - thủ vai đồng nghiệp của nữ chính. George DiCaprio - bố của diễn viên Leonardo DiCaprio - trong vai một nhà buôn đệm nước.

Chuyện tình giữa Gary và Alana gây ấn tượng bởi năng lượng tuổi trẻ. Trong bài phỏng vấn với Variety, Anderson nói rằng khi còn trẻ, ông từng đi ngang trung học Portola và nhìn thấy một cậu bé tuổi teen đang tán tỉnh một nữ nhiếp ảnh trẻ trong buổi chụp ảnh ở trường. Kết hợp kỷ niệm này cùng với những mẩu chuyện mà người bạn Goetzman kể lại, Anderson xây dựng thành đường dây phát triển mối quan hệ giữa nhân vật Gary và Alana.

Những màn tương tác giữa các nhân vật được thể hiện với nhịp nhanh, nhiều thoại và đôi khi có chút trẻ con. Điểm nhấn trong cách thể hiện này là những cảnh chạy bộ của hai nhân vật chính, được lặp lại có chủ đích. Tiêu biểu như cảnh Alana chạy bộ từ hội chợ đến đồn cảnh sát khi Gary bị bắt nhầm, hay cảnh Gary chạy băng qua sân golf khi Alana bị hất khỏi xe. Các cảnh này được lồng ghép vào một cảnh chạy khác ở phần cuối phim, khái quát cho quá trình bên nhau và tình cảm của bộ đôi này. Chất xúc tác giữa hai nhân vật được thể hiện theo phong cách tự nhiên, đời thường. Trên phim có rất ít khoảnh khắc lãng mạn, thay vào đó là những hành động thẳng thừng, tạo cảm giác hài hước nhẹ nhàng.

Đạo diễn Paul Thomas Anderson khéo léo xây dựng hình ảnh tương phản giữa các thế hệ nhân vật trong phim. Thế hệ của Gary, Alana trẻ tuổi nhưng mong muốn được làm những việc lớn lao như kinh doanh, chính trị. Những nhân vật trưởng thành, đã có thành công nhất định đôi khi hành động xốc nổi, hèn nhát. Nhân vật Jerry (John Michael Higgins thủ vai) nhại giọng Nhật để trêu đùa các cô vợ hay nhân vật Joel tìm cách che giấu bạn trai đồng tính vì sợ ảnh hưởng đến sự nghiệp. Sự đối lập này giúp cho câu chuyện có thêm chiều sâu, đồng thời cũng là yếu tố thúc đẩy các nhân vật nhận ra được tình yêu đích thực.

Góc máy là một yếu tố đóng góp vào năng lượng của câu chuyện. Các nhà làm phim sử dụng nhiều tracking shot (góc máy bám theo nhân vật) khi họ đang thực hiện một chuỗi hành động. Các chuỗi này thường khá dài, tạo thành những long take (cảnh quay dài liên tục) ấn tượng. Ví dụ, trong cảnh mở đầu phim, khi Gary gặp Alana tại buổi chụp hình, là một long take dài hơn hai phút. Các nhà làm phim thường xuyên chuyển động máy quay linh hoạt giữa các nhân vật trong cùng một cảnh. Trong cảnh Alana và Lance cãi nhau, góc máy liên tục lia qua - lại giữa hai nhân vật này. Bộ phim được quay bằng phim nhựa 35 mm, sử dụng các ống kính từ những năm 1970 để tạo nên chất ảnh hoài niệm.

Tác phẩm không theo cấu trúc ba hồi thường thấy. Phim được chia theo thành từng chương, với mỗi chương là một sự kiện tương ứng như buổi chụp ảnh, chuyến đi New York, Gary mở cửa hàng đệm nước... Mối quan hệ giữa Gary và Alana có vai trò dẫn dắt câu chuyện, kết nối các chương với nhau. Trong mỗi chương, các nhân vật phụ xuất hiện như một điểm nhấn. Nhân vật Jack Holden với hình ảnh thường thấy của một ngôi sao điện ảnh thời kỳ vàng son của Hollywood - lãng tử và phong lưu. Hay như Jon Peters với lối nói năng và hành xử kỳ dị, hoang dại.

Các nhà làm phim đã tái hiện sống động bối cảnh Hollywood thế kỷ trước. Trên phim xuất hiện nhiều những hoạt động liên quan đến phim ảnh, nghệ thuật. Trong bài phỏng vấn với Variety, Anderson nói rằng ông chọn tên phim là Licorice Pizza vì gợi nhớ đến quê nhà của ông. Licorice Pizza cũng là tên một chuỗi cửa hàng đĩa nhạc, cũng là tiếng lóng để chỉ đĩa vinyl - loại đĩa nhạc phổ biến vào thời bấy giờ.

Ý nghĩa thông điệp truyền tải

Năm 1973, Gary – diễn viên 15 tuổi mập mạp và hơi xấu trai bắt đầu tán tỉnh Alana 25 tuổi khá xinh, điều đó khiến cô gái trưởng thành cảm thấy thú vị và chấp nhận làm bạn. Khi trò chuyện trong quán ăn, Gary hỏi Alana về những mục tiêu trong đời và cô ấy đều trả lời là “không biết”, vậy bạn nghĩ cô ấy “không biết” thật hay giả?

Chờ chút, bắt đầu như vậy thì hơi khó diễn giải cho rõ ràng, chúng ta nên nói về tựa phim trước. Tại sao bộ phim có tựa là Licorice Pizza? Trong khi nội dung phim chẳng thấy Cam Thảo và Pizza ở đâu cả, nhưng khi nhìn tiêu đề bài viết này thì dễ hình dung hơn, ai là Pizza và ai là Cam Thảo? Gary là Pizza và Alana là Cam Thảo, hoặc cũng có thể hiểu bản thân Gary là Pizza Cam Thảo.

Nếu bàn về “thức ăn nhanh” thì Pizza khác gì với những loại khác như gà rán hoặc khoai tây chiên? Đó là Pizza được tạo thành từ nhiều nguyên liệu khác nhau, nó giống như món “lẫu thập cẩm” của chúng ta, nhớ là hiểu theo lối ẩn dụ nhé các bạn.  Vậy thì hãy nhìn vào tính cách của Gary xem cậu ấy có giống vậy không.

Gary là một diễn viên nhưng lại không yêu nghề cho lắm, cậu ấy đùa giỡn trên sân khấu để tạo ấn tượng với Alana khi dùng cái gối đập vào bà “nhạc trưởng”, Gary tuy còn trẻ nhưng rất tự tin và “nhạy cảm” với những cơ hội làm giàu như vụ cái nệm nước hoặc trò chơi điện tử, cậu ấy biết mọi mánh khóe để bán được sản phẩm của mình, ví như bảo Alana cứ đáp “có” khi phỏng vấn làm diễn viên điện ảnh, hoặc hãy “ngọt ngào” khi có anh chàng gọi điện mua nệm nước. Tuy nhiên tầm nhận thức của cậu ấy chỉ dừng lại ở đó, và nếu có điều gì đáng khen ngợi nhất ở Gary là cậu ấy đã nhìn thấy Alana, trong khi Alana là một “kho báu” vượt quá tầm với của cậu ta.

Vậy câu hỏi đặt ra là “ai” hoặc “anh chàng” nào thì xứng đáng với “kho báu” Cam Thảo của chúng ta? Rất tiếc câu trả lời là “không ai cả”, bởi vì những gã khác thì còn nhạt nhẽo hơn nữa, họ giống như gà rán, xúc xích, hoặc khoai tây chiên. Nếu trên bàn của bạn là một đống nhiều loại thức ăn nhanh và cần tìm một loại ăn với Cam Thảo thì bạn sẽ chọn loại nào? Tất nhiên là Pizza á, vì nó ngon hơn mấy loại kia, giờ thì bạn hiểu ý nghĩa cái tựa phim rồi nhé.

Chí Blog có kịch bản phim điện ảnh, ai mua không?

Thật ra thì tôi viết bài này là để nói về Cam Thảo chứ không phải Pizza. Cam Thảo là một nguyên liệu tạo hương vị có từ rất xa xưa, có thể cho vào bánh kẹo, nước giải khát, rượu, thuốc lá, thậm chí là nguyên liệu tạo ra thuốc chữa bệnh (kiến thức từ wikipedia). Khi xem phim, có một đoạn cho chúng ta biết rằng Alana là người Do Thái, nhưng trong cách đối thoại giữa những thành viên trong gia đình thì gia đình cô ấy tương đối cởi mở chứ không thủ cựu cho lắm.

Alana luôn trả lời “không biết” với Gary nhưng những gì cô ấy làm luôn cho chúng ta thấy điều ngược lại, khi Alana gặp bạn diễn khá điển trai của Gary thì cô ấy đã hẹn hò với anh ta, và anh này cũng là một người Do Thái, nhưng điều đáng tiếc đã xẩy ra trong cuộc gặp chính thức của họ với gia đình, một anh chàng Do Thái vô thần, và cách cư xử của anh ta trên bàn ăn đúng là một trò cười cho gia đình cô ấy, anh ta khiến Alana bẽ mặt, đây là thất bại đầu tiên của cô ấy trong việc chọn người đàn ông để yêu.

Trong sự dẫn dắt của nội dung, phim cho chúng ta thấy vô số mẫu đàn ông trên nhiều phương diện khác nhau, một ông diễn viên – đạo diễn già chỉ toàn nói về quá khứ huy hoàng, Alana tiếp cận với ông ta, chấp nhận ngồi trên chiếc xe moto và bật ngữa té nhào xuống đất khi ông ta rồ máy phóng tới phía trước. Hoặc một người đàn ông siêu giàu lại bị cô tình nhân nào đó của anh ta chi phối trong mọi suy nghĩ, ở đây chúng ta thấy sự khác biệt giữa giới siêu giàu ở Mỹ với giới thượng lưu ở châu Âu, khác biệt đó là ở tầm nhận thức. Kế tiếp là anh chàng ủy viên đang tranh cử cho chức thị trưởng, Alana cũng háo hức tiếp cận, nhưng cô ấy lại “té ngựa” thêm lần nữa khi biết anh này là người đồng tính, và vì bảo vệ sự nghiệp nên nhờ Alana đóng vai người yêu của anh chàng tình nhân.

Giờ chúng ta gạt hết những gã đàn ông qua một bên, Alana muốn trở thành diễn viên điện ảnh, nhưng khi nhìn vào cuộc phỏng vấn thì quả là khá hời hợt, nó giống như tuyển nhân viên trong những quán thức ăn nhanh hơn. Hoặc khi Alana làm tình nguyện viên cho vị ủy viên tranh cử, cô ấy muốn thay đổi xã hội, mục tiêu rất cao cả, và vị ủy viên này có những chính sách tốt cho xã hội,  tuy nhiên, những chính sách ấy có được thông qua hay không thì chưa biết, nhưng chúng ta biết là cái trò chơi trên máy điện tử đã được thông qua trước tiên.

Nói tóm lại thì cái xã hội Mỹ thời kỳ ấy tồn tại những thứ hoàn toàn trái ngược với kỳ vọng mà Alana tìm kiếm, về tôn giáo – một anh chàng Do Thái vô thần, về nghệ thuật – họ cần một diễn viên nữ chịu khoả thân, về chính trị – trò chơi điện tử được thông qua. Alana chẳng tìm thấy thứ gì thật sự có ý nghĩa ngoài một cậu thiếu niên với tình yêu khá chân thành, chỉ là “khá” mà thôi, vì mặc dù Gary có yêu Alana nhưng vẫn bị nhiều cô gái xinh đẹp khác hấp dẫn.

Còn một chi tiết khác rất thú vị, Alana là người con út trong gia đình, bạn có tự hỏi tại sao những người chị đó chưa lập gia đình? Vì họ không tìm thấy gã đàn ông nào hợp với họ trong cái xã hội đó, còn Alana thì “đành” chấp nhận yêu một người kém cô ấy những 10 tuổi, vì đó là chọn lựa tốt nhất còn lại. Cho nên tôi mới đặt cái tiêu đề là “xin lỗi Cam Thảo, chỉ còn Pizza”. Mặc dù phim cho chúng ta rất ít thông tin về những người chị của Alana, nhưng chỉ qua vài câu nói cũng đủ thấy họ và Alana đều rất đặt biệt, thông minh, sâu sắc và tài năng, chỉ là Alana có thể chấp nhận sự chọn lựa ở mức thấp hơn điều cô ấy tìm kiếm. Đó chính là lý cho tôi nói “kể về chuyện buồn của một cô gái” ở đoạn đầu bài viết, và cũng như tôi đã nói, khi xem phim thì khán giả rất khó thấy những điều mà tôi đã dẫn ra trong bài này.

Ngoài ra thì tựa phim cũng là sự châm biếm nhẹ mà biên kịch đồng thời là đạo diễn dành cho văn hóa Mỹ, nó giống như thiếu niên Gary, là một cái Pizza Cam Thảo khá hấp dẫn (cười). Và bạn nghĩ là tôi phân tích đúng hay sai? Chúc các bạn xem phim vui vẻ.

Tác phẩm ra mắt vào tháng 11 năm ngoái, nhận được sự đón nhận nồng nhiệt từ giới phê bình. Phim đạt số điểm 90/100 trên Metacritic và 91% điểm "tươi" trên Rotten Tomatoes.